Een mooi landschap met een robuuste natuur, een hoge biodiversiteit, met waardevolle landschapselementen en een rijke cultuurhistorie. Een landschap waar mensen in wonen en werken, ontspannen en genieten. Een landschap dat gewaardeerd wordt, dat een ziel heeft, dat onderhouden wordt, waar burgers zich bij betrokken voelen en waar vrijwilligers op allerlei manieren een bijdrage aan leveren. Dat is in het kort waar de provinciale Landschappen en landschapsbeheerorganisaties voor staan.
LandschappenNL is het samenwerkingsverband van 19 provinciale landschapsorganisaties. We behartigen de gezamenlijke belangen op provinciaal, nationaal en Europees niveau. We bundelen aandacht en inspanningen in landelijke projecten en vormen daarmee een krachtig netwerk. Om een grotere bijdrage te kunnen leveren aan de kwaliteit van landschap, natuur en erfgoed in Nederland én om de betrokkenheid van burgers te vergroten.
Toekomst van het landschap
De uitdagingen zijn in deze tijd groter dan ooit. De klimaatverandering, de stikstofcrisis in de landbouw, de energietransitie: stuk voor stuk ontwikkelingen die grote gevolgen hebben voor de inrichting van ons landschap. Windmolens, zonneweiden, stadsuitbreiding, snelle verbindingen en meer grond voor de landbouw: het kan niet allemaal, het kan niet allemaal op één plaats. Daarom is het nodig vooraf te bedenken wat de ambities voor het landschap zèlf zijn. Landschap is van grote waarde en vraagt om een strategisch ruimtelijk beleid.
Naast de toegenomen druk op de buitenruimte, zien we ook aandacht en warmte van bestuurders en burgers voor het landschap. Die groeiende betrokkenheid vergroot draagvlak voor een landschapsbeleid, voor waardering van ons landschap en voor investeren in de kwaliteit van onze leefomgeving. Kwaliteit van het landschap is belangrijk voor een robuuste natuur, rijke biodiversiteit, schoon water, gezonde bodem, schone lucht, cultuur en erfgoed. Burgers hierbij blijven betrekken is waardevol.
Samen werken aan de kwaliteit van landschap, natuur en erfgoed in Nederland. Dat is de missie van LandschappenNL.
Tips voor bestuurders en iedereen die altijd al wilde weten wat kwaliteit van landschap is, maar het nooit durfde te vragen (pdf).
Landschap mag zich verheugen op een groeiende aandacht van beleidsmakers en het grote publiek. Toch geeft die populariteit niet altijd reden tot optimisme. Zo schetst het PBL in Zorg voor landschap (2019) een patroon van alsmaar toenemende bebouwing en versnippering van het landschap door de aanleg van woonwijken, infrastructuur, bedrijventerreinen, shopping malls, glastuinbouwcomplexen en recreatieparken. De schaalvergroting en mechanisering van de landbouw deed daar de afgelopen zeventig jaar nog een schepje bovenop.
Wat nodig is, is een praktisch bruikbare omschrijving/gids van wat een landschap vitaal en de moeite waard maakt. Wij noemen dat de kwaliteit van een landschap. Als je weet welke elementen van belang zijn voor een waardevol landschap, kun je als beleidsmaker de juiste afwegingen maken en die verankeren in het omgevingsbeleid.
Dit ‘Perspectief voor landschap’ geeft een handvat voor de dagelijkse praktijk. Deze gaat uit van een sobere omschrijving die een solide basis vormt waarmee bestuurders hun omgevingsbeleid met een goede landschappelijke onderbouwing kunnen vormgeven én waarbij zij de verbinding kunnen leggen tussen beleidsmakers, professionals en burgers.
